Lesgeven op afstand: begin met de tools die je kent

Het Griftland College in Soest begon op 9 maart al met voorbereidingen voor online onderwijs voor het geval dat scholen gesloten moesten worden vanwege het COVID-19-virus. De school heeft daarvoor een aantal handige tools en lesideeën op een rij gezet.

30-minutenrooster

Met ingang van woensdag 18 maart krijgen de 1400 leerlingen van het Griftland College in Soest online onderwijs. Volgens een 30-minutenrooster krijgen zij op schooldagen tussen 9.00 en 13.00 uur les in alle vakken die ze normaal ook volgen. Alleen praktijkvakken zoals verzorging, lichamelijke oefening en beeldende vorming zitten niet in dit rooster. Daarvoor worden nog oplossingen gezocht. In een week tijd afstandsonderwijs op poten zetten, hoe krijg je dat voor elkaar als je als school met digitalisering niet tot de voorhoede behoort? “Gebruik wat er is en beperk je tot wat belangrijk is”, zegt rector Kees Versteeg.

Coronateam

Een week voor de landelijke scholensluiting begon het Griftland al met voorbereidingen. “Vergeleken met andere scholen liepen we in de bewustwording een paar dagen voorop, denk ik”, zegt Kees. “Dat kwam vooral doordat meteen na de voorjaarsvakantie een van onze leerlingen met corona besmet bleek. We hebben toen direct een ‘coronateam’ gevormd (iemand van de administratie, van PR, een teamleider en ikzelf), dat de ontwikkelingen op de voet volgde. Op 10 maart heb ik alle leraren gevraagd een plan te maken: stel dat je de komende twee weken online moet lesgeven, wat doe je dan met de lesinhoud, werkvormen en toetsen en wat heb je daarvoor nodig?”

Platform kiezen

“Ook hebben we toen met de afdeling ICT besloten welk platform we konden gebruiken als het zover kwam. Als school zitten we namelijk net in een transitie van Windows naar Apple. Maar Windows is de omgeving die iedereen het beste kent en dus hebben we daarvoor gekozen. We hebben in Teams online klaslokalen ingericht en daar een instructie voor geschreven. Ook staat het rooster net als anders in SOM. Dit is niet het moment voor grote experimenten: het gaat er nu eerst om dat alles staat en werkt, later kunnen we verbeteren.”

Docenten

“De eerste reacties van leraren waren wisselend. Als school zijn wij op weg naar digitalisering van ons onderwijs, maar we lopen niet voorop. Het afgelopen jaar hebben we wel grote stappen gezet: we hebben ons netwerk verbeterd, alle leerlingen hebben een device, alle leraren volgen scholing voor digitale vaardigheden en hebben een laptop. Ook werken we met blended learning: er zijn online leermiddelen. Technisch kan het dus. Maar sommige leraren en vakken zijn verder dan andere. Daarom zeggen we nadrukkelijk: hou het simpel, begin met wat je kunt. En falen mag. Niet alles zal goed gaan, we gaan er gewoon van leren.”

Lesideeën

“Woensdag gaan de online lessen van start. Leraren geven dan deels vanuit huis en deels verspreid in het schoolgebouw hun lessen. Elke les duurt een half uur. Daarvoor hebben we gekozen omdat we denken dat dit de maximale aandachtsspanne is als leerlingen met hun device op de bank zitten. Elke klas is als groep aangemaakt in Teams. Aan het begin van de les meldt de docent zich bij zijn klas op Teams en loggen ook alle leerlingen in. Vervolgens kan de docent zelf kiezen: een les livestreamen, een video laten zien, een powerpoint delen, of de chat gebruiken bijvoorbeeld. Om collega’s te helpen, heb ik met een teamleider en onze onderwijskundig medewerker lesideeën en een keuzehulp voor tools op een rij gezet.”

Tip

Controleer bij elke tool die je inzet hoe de gebruikersgegevens (waaronder leerlingen) worden verwerkt. Voldoen ze aan de Privacywetgeving?

Vertrouwen

“Goed communiceren – eenduidig en naar alle doelgroepen – is momenteel heel belangrijk. Geen twijfel uitstralen: ‘Zo gaan we het doen, punt’. En als je iets zegt (‘morgen informeren we u verder’), die afspraak nakomen, ook als er niets te melden is. Over het online onderwijs hebben we inmiddels ook duidelijke regels en afspraken gemaakt en naar iedereen gecommuniceerd. In het onderwijs zal het de komende tijd vooral gaan om vertrouwen in elkaar: docent, leerling, ouders. Doet iedereen mee? Op afstand kun je niet alles zien. We doen een extra beroep op mentoren, maar zeker ook op ouders. Online lesgeven is een gedeelde verantwoordelijkheid.”

Tips

  • “Vorm een ‘coronateam’ dat aan het begin van elke dag overlegt over lopende en nieuwe ontwikkelingen. Zo houd je overzicht.”
  • “Pak het serieus aan: zet je online onderwijs op vanuit de gedachte dat de horizon misschien wel verder weg ligt dan gedacht. Met wat improviseren kom je er niet als het langer gaat duren dan drie weken.”
  • “De komende weken zullen in het teken staan van leren. Zorg dat docenten weten dat ze mogen falen: ‘Lukt het een keer niet, geef dan vooral niet op. Leer van je fouten!’

Foto: collega’s van het Griftland College vergaderen op afstand

Downloads van het Griftland College

MEER WETEN?

Heb jij vragen over dit onderwerp of wil je je tips en ervaringen delen met andere leraren? Op Edualdo.nl delen leraren uit het vo én po hun vragen en antwoorden over lesgeven op afstand, zoals handige tools en digitaal toetsen.

NAAR EDUALDO