Maatwerk staat hoog op de agenda bij het Cobbenhagenlyceum. In een pilot volgt één examenleerling alvast vakken op het hbo. Schoolleider Adrienne van Pelt-Kamphuis en leerling 5 havo Carliëndra vertellen hoe het werkt.
Maatwerkdiploma
De gemiddelde leerling bestaat niet: dat is een van de motto’s van het Cobbenhagenlyceum. Schoolleider Adrienne van Pelt-Kamphuis is warm voorstander van maatwerk. “Sinds een paar jaar bepalen leerlingen meer zelf hun leerproces: vakken volgen op een ander niveau, sneller afsluiten, of juist vertragen.” Ook het maatwerkdiploma is daarbij een optie. Op zo’n diploma staat per vak op welk niveau het is afgerond. Maar als je versneld klaar bent met examenvakken, wat doe je dan met de tijd die je overhoudt? En hoe kunnen leerlingen met een maatwerkdiploma hun voorsprong verzilveren op hun vervolgonderwijs?
Nieuwe pilot
Universiteiten, hbo’s en mbo’s kijken namelijk meestal niet naar de inhoud van het diploma, maar alleen of het behaald is. En dus beginnen leerlingen met een maatwerkdiploma waar bijzondere verdiensten op staan in het vervolgonderwijs toch met een schone lei. Met een nieuwe pilot moet hier verandering in komen. In deze pilot volgt een examenleerling alvast vakken op het hoger onderwijs. Adrienne is een van de initiatiefnemers van de pilot en werkt daarbij samen met meerdere vo-scholen, twee mbo’s, twee hogescholen, een universiteit, de VO-raad en het ministerie van OCW. De werkgroep evalueert regelmatig en hoopt dat meer leerlingen volgend jaar aan de pilot meedoen.
Hoe kunnen leerlingen met een maatwerkdiploma hun voorsprong verzilveren op hun vervolgonderwijs?
Op zoek naar uitdaging
Carliëndra is leerling 5 havo op het Cobbenhagenlyceum en volgt voor de pilot naast haar reguliere lessen, eerstejaars vakken bedrijfskunde bij Fontys Eindhoven. “Ik hou wel van een uitdaging. Ik stroomde bijvoorbeeld door van de mavo naar de havo en ik ging ook een keer naar een weekendschool”, vertelt Carliëndra. In 4 havo bleef ze zitten, want voor wiskunde had ze een onvoldoende. “Voor de andere vakken had ik hoge cijfers. Ik vond het eigenlijk niet eerlijk dat ik daardoor ook de vakken waar ik goed in was over moest doen.”
Nieuwe vaardigheden
Na overleg met Adrienne en haar coach volgde Carliëndra alvast havo 5-vakken en rondde ze er een aantal af. Nu zit ze in haar examenjaar en is ze door de pilot alvast begonnen bij Fontys. Carliëndra: “Ik vond het heel spannend, maar ben heel blij dat ik deze keuze heb gemaakt.” Ze voelt zich meer gemotiveerd en merkt dat ze door haar nieuw opgedane vaardigheden op de hogeschool, ook beter werk levert op haar oude school. “Ik leer anders denken en kijken naar onderwerpen en mijn cijfers zijn omhoog gegaan”, zegt Carliëndra.
Administratieve rompslomp
Carliëndra kon zich alleen nog niet officieel inschrijven bij de hogeschool: “Daar heb je een diploma voor nodig en die heb ik nog niet. Dus kan ik niet in het systeem bij de roosters of officieel studiepunten halen.” Het is allemaal nog wat behelpen, maar dat hoort bij een pilot. De hogeschool, Adrienne, Carliëndra en haar coach vinden door te overleggen telkens nieuwe oplossingen. De extra tijdwinst levert ook nog geen versnelling op wanneer Carliëndra volgend jaar officieel aan de slag gaat. Adrienne hoopt dat dit in de toekomst wel mogelijk is. Voor Carliëndra is het geen probleem: “De overgang tussen beide scholen is best heel groot. Doordat ik nu vast bezig ben, heb ik volgend jaar meer ruimte voor mijn persoonlijke ontwikkeling.”
“Ik leer anders denken en kijken naar onderwerpen en mijn cijfers zijn omhoog gegaan.”
Zelfstandigheid
Raadt Carliëndra het traject aan? “Dat ligt eraan: je moet wel erg goed zelfstandig kunnen werken en rekening houden met bijvoorbeeld extra reistijd naar de verschillende scholen.” Maar wie dat prima vindt en op zoek is naar meer uitdaging, raadt ze het zeker aan. Adrienne: “Niet iedereen komt zomaar in aanmerking voor een maatwerktraject of deze pilot. Het is daarbij heel belangrijk om goed met de leerling en de ouders de verwachtingen te bespreken.” Sommige geïnteresseerde ouders verwachten bijvoorbeeld dat de school de leerling in het gehele proces bij de hand neemt, maar Adrienne benadrukt juist dat het eigenaarschap bij de leerling zelf ligt. Om duidelijkheid te scheppen, heeft ze een Maatwerkdocument opgesteld.
Alles is maatwerk
Adrienne: “Bij een maatwerktraject werken we zoveel mogelijk binnen het bestaande rooster.” In dat geval is er niet per se extra werk voor de leraar, maar soms kan dat roostertechnisch niet. Ook voor Carliëndra is het zoeken naar een afstemming tussen de roosters van de twee onderwijsinstellingen. “Ook dit is maatwerk. Als het nodig is, krijgen leraren ook extra tijd om aangepaste lessen of materiaal te kunnen bieden. En de coach ondersteunt bij het proces”, vertelt Adrienne. Ze hoopt dat er door de nieuwe samenwerking en pilot een betere connectie komt tussen het voortgezet- en vervolgonderwijs, met meer flexibele mogelijkheden voor leerlingen.
Fotobijschrift: Leerling Carliëndra en schoolleider Adrienne
