teamleider veranderproces

De teamleider in een veranderproces

Teamleider Jiwan Does wil leerlingen en leraren op het Edith Stein College meer ruimte geven voor nieuwsgierigheid en (informeel) leren. Lees hoe hij deze verandering als teamleider organiseert.

Ruimte voor leren

Het onderwijs is volgens Jiwan een plek waar leerlingen nieuwsgierig kunnen zijn, zin krijgen om te leren, aan het denken worden gezet en leren verantwoordelijkheid te nemen. Leerlingen op het Edith Stein College kunnen daar nog meer ruimte voor krijgen. Jiwan: “Leerlingen klaagden bijvoorbeeld over het hoge aantal toetsen. Ik zag zowel de leerlingen als leraren hollen van cijfer naar cijfer. Er was zo onvoldoende tijd om samen stil te staan bij wat en hoe er geleerd wordt.” Hij besloot als teamleider actie te ondernemen.

Wij-gevoel

Jiwan stelde voor om een start te maken met schoolbreed projectmatig werken. Hij koos voor de organisatie van de toetsweek als een pilotproject. Jiwan: “Normaal organiseert elke afdeling alles zelfstandig. Nu gaat dat over ‘de muren’ van de afdelingen heen. Dan moet je veel overleggen met andere teamleiders en ook leraren van andere afdelingen aansturen. Dat vraagt om communicatie, afstemming en een ‘wij-gevoel’. Het zijn geen grote veranderingen, maar ze kunnen wel als groot ervaren worden als collega’s het erg druk hebben of onzeker zijn over het nut van de verandering.”

Effectief veranderen

Tegelijkertijd volgde Jiwan het traject ‘Spannend Schoolleiderschap’ van de Lucas Academie, dat teamleiders klaarstoomt voor het beroep als rector. Hij richtte zich op de vraag: ‘Hoe manage ik effectief verandering in de school?’ Jiwan: “Er zijn allerlei elementen die bepalen of een verandertraject succesvol is of niet. Om daar effectief een bijdrage aan te kunnen leveren, wil ik daar graag beter in worden.”

Aandachtspunten

Bij de organisatie van de toetsweken gaf Jiwan invulling aan de binnen de schoolleiding vastgestelde strategische doelstellingen van efficiënter werken en het opereren als een meer coherente schoolorganisatie. Aandachtspunten bij dit verandertraject waren volgens Jiwan vooral het creëren van draagvlak voor de nieuwe aanpak, het managen van de risico’s en het bespreekbaar maken van belemmerende en versterkende elementen van de organisatiecultuur.

Feedbackcultuur

Jiwan overlegde tijdens het traject veel met zijn mentor, de rector van het Montaigne Lyceum, en hij sprak en liep ook mee met andere schoolleiders. Daarnaast gaf het theoretisch model de zeven domeinen van schoolleiderschap richting aan zijn ontwikkeling. Jiwan: “Een groot leerpunt voor mij was om effectief te leren werken aan een coherente en lerende organisatie. Stapje voor stapje wil ik een veilige feedbackcultuur creëren. Ik nodig collega’s steeds actief uit om feedback te geven op veranderingen die wij initiëren. Zo stimuleer ik iedereen om een actieve rol te spelen in het verbeterproces en oplossingsgericht te denken.”

Projectmatig werken

Jiwan pakt de veranderingen in de school projectmatig aan. Hij wil zijn ervaring met projectmanagement verder ontwikkelen om veranderingen effectief te realiseren in de school. Daarom is hij aan de slag gegaan met vragen als: ‘Hoe schrijf je een helder projectplan voor een school? Hoe installeer je een projectorganisatie? Hoe benoem je een projectleider? Hoe pakt de schoolleiding haar rol in de stuurgroep van projecten?’ Jiwan: “Een vervolgstap is dat ik collega’s die ook interesse en aanleg hebben voor projectmanagement ruimte geef om zich in hierin verder te scholen en te ontwikkelen.”

Schoolbreed borgen

Jiwan: “De organisatie van de toetsweek ligt nu bij mijn afdeling, maar op mijn initiatief organiseert een andere afdeling de volgende toetsweek. Samen kijken we naar wat er nu ligt en wat er beter kan. Daarnaast zorgen we voor de vastlegging van processen en ‘learned lessons’. Zo kan iedereen meedenken en -delen in succeservaringen en leren we als afdelingen beter samen te werken. Ook vind ik dat projecten of veranderingen niet afdelings- of persoonsgebonden moeten zijn, maar dat kennis binnen de organisatie geborgd dient te worden. Als ik bijvoorbeeld de scholengemeenschap verlaat, dan hoop ik dat mijn opvolger mijn werk naar een hoger niveau kan tillen, in plaats van eerst drie stappen terug te moeten zetten.”

Leraren en leerlingen zien

Kees Booij, leraar scheikunde met ervaring als schoolleider, zegt: “Jiwan maakt contact met zijn collega’s en neemt de tijd om te luisteren. Hij gaat regelmatig met leerlingen in gesprek en vraagt hen wat ze vinden van het onderwijs. Iedereen voelt zich door hem gezien. Naast alle ingezette onderwijsontwikkelingen is dat zijn kracht als schoolleider.” Jiwan zegt daarover: “Ik waardeer de input van leraren en het is mijn taak als teamleider om hen te versterken in hun professionaliteit.”

Leerlingen als drijfveer

Jiwan: “Uiteindelijk gaat het mij erom dat ik veel voor leerlingen kan betekenen, zeker voor de leerlingen op mijn eigen school. Het verbeteren van de maatschappelijke kansen voor deze doelgroep is een belangrijke drijfveer voor me. Elke dag ben ik blij dat ik samen mag werken met betrokken leraren die onze leerlingen helpen, ondersteunen en motiveren.”

Fotobijschrift: Teamleider Jiwan en leraar Kees