De maatregelen rondom de verspreiding van het coronavirus gooien de dagelijkse praktijk van scholen flink ondersteboven. Hoe ga je hier als schoolleider mee om? Rector Astrid Buijs van het Picasso Lyceum vertelt wat deze situatie vraagt van haar rol als schoolleider en welke kansen deze situatie oplevert.
Van schoolleiding naar crisisteam
“De grootste verandering voor mij als schoolleider is dat je niet bezig bent met de ontwikkelingen op de lange termijn, maar met wat er vandaag en morgen gebeurt. We geven nu onderwijs op afstand, maar voor mijn gevoel sta ik dichter op het onderwijsproces dan ooit”, vertelt Astrid. De schoolleiding van het Picasso Lyceum heeft sinds de school dicht is elke dag een dagstart waarin ze de taken verdelen voor die dag. Ook sluiten ze elke dag gezamenlijk af, waar ze bespreken wat er die dag allemaal is gebeurd en wat de volgende dag nog opgepakt moet worden. Astrid: “We zijn nu tijdelijk een soort crisisteam. Binnen dit team is het mijn rol om te zorgen voor de communicatie.”
Communicatie vanuit één punt
Om de situatie behapbaar te maken voor leraren, leerlingen en ouders, is het volgens Astrid belangrijk om de communicatie vanuit één punt te organiseren. Hiervoor is op de website een speciale pagina ingericht. Op deze webpagina staan allerlei documenten die leerlingen ondersteunen tijdens het THUIS leren, zoals een handleiding voor THUIS leren en regels voor THUIS leren. Verder vind je op de pagina alle brieven die Astrid naar de ouders heeft verstuurd en waar leerlingen en ouders terecht kunnen voor technische vragen en problemen. Met leraren is afgesproken dat alle communicatie met leerlingen via Microsoft Teams verloopt. Astrid: “Het is dus niet de bedoeling dat leraren ook e-mails sturen naar leerlingen. Het moet voor de leerling overzichtelijk zijn en blijven. Deze boodschap herhalen we consequent.”
Leraren ondersteunen
De schoolleiding van het Picasso Lyceum probeert leraren te ondersteunen waar nodig. Astrid: “In de eerste plaats betekent dit natuurlijk dat ze weten hoe ze online lessen kunnen geven. Een ouder heeft in de eerste week aangeboden om trainingen te verzorgen over het gebruik van Microsoft Teams. Veel leraren reageerden enthousiast en binnen een dag was een derde van het personeel getraind. De andere leraren zijn zelf aan de slag gegaan met behulp van een zelfgemaakte handleiding.” Nu het technische gedeelte van THUIS leren goed loopt, vindt Astrid het belangrijk om leraren handvatten te geven voor digitale didactiek. Ook hiervoor werd een handleiding geschreven. In deze handleiding worden valkuilen besproken en tips gegeven, bijvoorbeeld over de lengte van een instructie.
Examenleerling van het Picasso Lyceum: “Ik krijg gewoon les en kan gewoon vragen stellen. Eigenlijk is bijna alles hetzelfde als normaal.”
Voortgang van de leerling
Astrid geeft aan dat het in deze situatie extra belangrijk is om de voortgang van leerlingen te monitoren: “Als schoolleider wil je zicht blijven houden op de kwaliteit van je onderwijs.” Daarom is een format ontwikkeld dat leerlingen aan het begin van de dag invullen. Aan het eind van de dag evalueren de leerlingen met hetzelfde formulier. Ook vullen de leerlingen én ouders/verzorgers elke week een format in over hoe het THUIS leren gaat en wat nog knelpunten zijn. De leerlingen uploaden de formats en bespreken deze elke week met hun coach in coachgesprekken. Astrid: “Als coach heb je op deze manier snel zicht op welke leerlingen hun verantwoordelijkheden pakken en welke niet. Je kunt ze hier dan ook gerichter op aanspreken. Het is fijn dat we binnen ons onderwijsconcept al stuurden op eigenaarschap van leerlingen. Deze coachgesprekken voerden leerlingen sowieso elke week, nu vinden ze alleen online plaats.”
Wil je meer weten over deze coachgesprekken op het Picasso Lyceum? Lees dan het praktijkvoorbeeld van Voortgezet Leren over coachgesprekken op afstand.
Lessen inkorten
“Ik merk dat we de afgelopen weken een sprint hebben gelopen: nu bereiden we ons voor op een marathon. We hebben het afstandsonderwijs snel uit de grond gestampt, maar het tempo van de afgelopen weken gaan we niet volhouden. Ik moet zuinig zijn op de energie van het team”, vertelt Astrid. Een mogelijke oplossing ziet ze in het rooster: “Leerlingen geven aan dat ze de lessen nog best lang vinden. Deze zijn nu drie kwartier, maar zo lang geeft een leraar natuurlijk geen instructie. Daarom zijn we aan het kijken of we de lessen kunnen inkorten, zodat we de leraren iets kunnen ontlasten.”
Kansen in crisistijd
“Hoewel we te maken hebben met een crisissituatie, zie ik momenteel allerlei mogelijkheden voor als de school weer opengaat”, vertelt Astrid. Meerdere leerlingen geven aan dat ze het fijn vinden om hun eigen tijd in te plannen en tussen de lessen door aan hun leerdoelen te werken. Astrid: “Met dit geluid willen we zeker iets doen. Sowieso zie ik mogelijkheden voor het rooster door afstandsonderwijs. We hebben bijvoorbeeld vaak moeite met het inplannen van coachgesprekken. Soms kon dit alleen aan het eind van de dag, waardoor leerlingen lang moesten wachten. We kunnen kijken of we in de toekomst sommige coachgesprekken ook via Teams kunnen doen. Dan kan de leerling na zijn lessen gewoon naar huis om het coachgesprek thuis te voeren.”
Houd het simpel
“Waar ik het meest trots op ben, is dat ons onderwijsconcept zich zo makkelijk vertaalt naar de nieuwe situatie. Zonder dat we het wisten, komen de stappen die we de afgelopen jaren hebben gezet op het gebied van eigenaarschap, coaching en formatief werken nu goed van pas”, aldus Astrid. Ze geeft dan ook als tip om in deze situatie zo veel mogelijk vast te houden aan de manieren waarop leraren en leerlingen gewend zijn te werken: “De verandering die deze situatie met zich meebrengt, is al groot genoeg. Ga niet van je leraren vragen om de meest briljante online lessen te geven als ze dit nog nooit gedaan hebben. Ik ben al ontzettend trots dat ze dit zo snel oppakken en vol enthousiasme hun leerlingen verder helpen in hun leerproces, ook in deze situatie.”
Downloads van het Picasso Lyceum
Voor leerlingen
- Handleiding THUIS leren voor leerlingen en ouders
- Regels THUIS leren – coach- en mentorgesprekken
- Logboek format coaching
- Logboek format dagstart en dagafsluiting
- Handleiding werken met Teams
Voor leraren
Fotobijschrift: De dagstart van de schoolleiding van het Picasso Lyceum
