Maandag 19 juni vond online een constructief gesprek plaats tussen Henk Hagoort, voorzitter van de VO-raad, en Ronald Schaefer, kernlid van Schoolleiders voor de Toekomst. Er schoven schoolleiders en bestuurders vanuit het hele land en zelfs het Caribisch gebied aan. In het gesprek stond de vraag centraal hoe de verhoudingen tussen bestuurder en schoolleider zouden moeten zijn.
Wat kwam er ter sprake?
“In het begin bespraken we de huidige situatie, waarbij de schoolleider gericht is op de school en de bestuurder op de regionale belangen”, vertelt Ronald Schaefer. “Het is afhankelijk van de kwaliteit van de bestuurder in hoeverre zijn of haar meerwaarde wordt ervaren door schoolleiders. Een goed bestuur zorgt voor bijvoorbeeld stabiliteit in personeel, maar bij een minder goed functionerend bestuur is de impact vanwege de belangrijke positie van de bestuurder ook groot. Daarnaast lijkt te gelden dat wanneer een bestuur kleiner is, een schoolleider er meer aan heeft.”
Geldstromen
Een ander vraagstuk dat aan bod kwam, was wie er precies gaat over de lumpsum en over hoe de lumpsum zich verhoudt tot ‘de subsidieconfetti’ – de kortdurende kleine subsidies. Ronald: “Op dit moment loopt de hoeveelheid subsidie soms op tot wel 10% van de lumpsum. Eén van de deelnemende schoolleiders gaf aan een kwart van de tijd bezig te zijn met het verantwoorden van NPO-gelden. Een vereenvoudiging van de geldstromen, bijvoorbeeld wanneer de overheid structureel geld zou verstrekken, zou een uitkomst zijn.” Ook Henk Hagoort zag de voordelen van meer structureel geld ten opzichte van de kortdurende kleine subsidies, en hoe dit het samenspel tussen de bestuurder en schoolleider ten goede zou kunnen komen.
Vertrouwen
In het IBO-rapport dat dit schooljaar verscheen, worden interventies voorgesteld op het gebied van leiderschap vanwege teruglopende onderwijskwaliteit. In het gesprek kwamen twee routes naar voren: de vertrouwensroute en de juridische route. De aanwezige schoolleiders gaven aan dat zij het liefste de vertrouwensroute zien vanuit de overheid: ‘Laten we onze jongeren voorleven te handelen vanuit vertrouwen’.
Op basis van vertrouwen zou de lumpsum verhoogd kunnen worden, zegt Ronald Schaefer: “De subsidieconfetti kan bij vertrouwen worden afgebouwd, waardoor er structureel geld komt voor bepaalde thema’s. De juiste thema’s kunnen weer leiden tot gelijkere kansen voor leerlingen. Het IBO-rapport staat aan de kant van de schoolleiders, nu de politiek nog.”
Ook op de hoofdvraag van het gesprek, over de verhouding tussen bestuurder en schoolleider, is vertrouwen het antwoord, zo concludeerden de deelnemers aan het gesprek. Goed leiderschap start met een relatie op basis van vertrouwen.
De VO-raad zet met verschillende programma’s in op kennisdeling en professioneel leiderschap van bestuurders en schoolleiders. Zie de VO-academie voor meer informatie.
